Φίλες και φίλοι του Luthier School, σήμερα ξεκινάμε μια καινούργια ενότητα που πιστεύω να σας συναρπάσει, με τον γενικό τίτλο «Θεωρία της Μουσικής» θα ταξιδέψουμε στα εξαίσια μονοπάτια της, μέσα από μια σειρά καλογραμμένων και απολαυστικών μαθημάτων.
Με την μουσική ασχολούμαι από το 1994, από την πρώτη στιγμή κατάλαβα πως η θεωρία είναι απαραίτητη, σε όλες τις περιπτώσεις, αν και εσείς είχατε από παλιά την επιθυμία να μάθετε μουσική αλλά διάφοροι λόγοι δεν σας επέτρεψαν να το κάνετε, τώρα σας δίνεται η ευκαιρία να το πραγματοποιήσετε!
Θα σας μεταφέρω όλη την γνώση της θεωρίας της μουσικής ,από όλα αυτά τα χρόνια της μελέτης μου σε ωδεία και μέσω αυτοδιδασκαλίας ,με απλό και ευκολονόητο τρόπο, ας ξεκινήσουμε λοιπόν το ταξίδι μας στην τέχνη των Μουσών!
Με την μουσική ασχολούμαι από το 1994, από την πρώτη στιγμή κατάλαβα πως η θεωρία είναι απαραίτητη, σε όλες τις περιπτώσεις, αν και εσείς είχατε από παλιά την επιθυμία να μάθετε μουσική αλλά διάφοροι λόγοι δεν σας επέτρεψαν να το κάνετε, τώρα σας δίνεται η ευκαιρία να το πραγματοποιήσετε!
Θα σας μεταφέρω όλη την γνώση της θεωρίας της μουσικής ,από όλα αυτά τα χρόνια της μελέτης μου σε ωδεία και μέσω αυτοδιδασκαλίας ,με απλό και ευκολονόητο τρόπο, ας ξεκινήσουμε λοιπόν το ταξίδι μας στην τέχνη των Μουσών!
· Σήμερα θα ασχοληθούμε με τον ορισμό της μουσικής.
Μια από τις ωραιότερες των καλών τεχνών και ίσως η μοναδική τέχνη που συναρπάζει τον άνθρωπο ψυχικά και σωματικά. Όλες οι καλές τέχνες όπως η ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική, ποίηση, ρητορική, μιμική(ηθοποιία),αναμφισβήτητα ικανοποιούν και ένα μέρος της δημιουργικότητας που κρύβει μέσα του ο κάθε άνθρωπος , η μουσική όμως έχει μια ιδιαίτερη δύναμη, μια καθολική δύναμη γοητείας που είναι δύσκολο να βρεθεί σε τέτοιο βαθμό σε οποιαδήποτε άλλη τέχνη. Η μουσική μπορεί να θέλξει κυριολεκτικά όλους τους ανθρώπους, εξάλλου δεν υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο που να μην ένοιωσε όμορφα στο άκουσμα κάποιας ευχάριστης μελωδίας.
Δεν μπορούμε όλοι μας να γίνουμε ηθοποιοί ή μεγάλοι ζωγράφοι ή και μεγάλοι ρήτορες, έχουμε όμως όλοι μας την δυνατότητα να νοιώσουμε την μαγεία της μουσικής, ακούγοντας ένα μουσικό έργο, συμμετέχοντας έστω και ακουστικά στον οίστρο της δημιουργίας του εκάστοτε συνθέτη, που με την βοήθεια των Μουσών ,συνέθεσε το έργο του και με τον κατάλληλο συνδυασμό των ήχων μας έκανε έστω και για λίγο να νοιώσουμε συνοδοιπόροι της μουσικής του πανδαισίας.
Και ενώ βιώνουμε όλοι την εμπειρία της μουσικής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να δώσουμε έναν και μοναδικό ορισμό της που να καλύπτει πλήρως την απεραντοσύνη και το μεγαλείο της. Η μουσική είναι βίωμα, είναι εμπειρία, είναι θεία αποκάλυψη. Σε ένα μεγάλο βαθμό μπορούν να την βιώσουν εκείνοι που όχι απλά ακούνε μουσική αλλά συμμετέχουν και ασχολούνται ενεργά με αυτήν, είτε παίζοντας κάποιο μουσικό όργανο(εδώ φαίνεται και η μεγάλη αξία της οργανοποιίας), είτε ακόμη καλύτερα μελετούν την θεωρία της και παράλληλα μαθαίνουν και ένα μουσικό όργανο.
Όταν λοιπόν κάποιος παίρνει στα χέρια του μια παρτιτούρα ενός μουσικού έργου και παίζει την μελωδία του με το μουσικό του όργανο, κατά κάποιο τρόπο εισχωρεί στην ψυχή του συνθέτη και αναπαράγει με το δικό του προσωπικό μουσικό ύφος τα συναισθήματα του καλλιτέχνη-δημιουργού του έργου. Για εκείνους βέβαια που έχουν φτάσει ή προτίθενται να φτάσουν στο απαύγασμα της μουσικής τέχνης, την σύνθεση ,δεν έχουμε παρά να πούμε πως δεν αναπαράγουν απλά το έργο άλλου δημιουργού αλλά γίνονται οι ίδιοι δημιουργοί. Τα συναισθήματα όπως γίνεται αντιληπτό σε ένα τέτοιο επίπεδο είναι δύσκολο να περιγραφούν με λέξεις.
Η μουσική λοιπόν είναι μια ουράνια, αιθερική τέχνη που συναρπάζει τους πάντες. Είπαμε και πριν πως είναι δύσκολο να δώσουμε έναν ακριβή και μοναδικό ορισμό της μουσικής, θα προσπαθήσουμε ωστόσο να προσεγγίσουμε την έννοια της από δύο βασικές σκοπιές:
1. Του ορθολογισμού.
2. Του ιδεαλισμού.
Οι ορθολογιστές ορίζουν πως η μουσική είναι η τέχνη μέσω της οποίας επιδιώκεται ένας κατάλληλος συνδυασμός ήχων(φθόγγων), ώστε να δημιουργηθεί ένα ευχάριστο ακουστικό αίσθημα ,είτε με την μορφή της μελωδίας είτε με την μορφή της αρμονίας(συνήχησης). Αυτός είναι ένας βασικός ορισμός της μουσικής που θα συναντήσει κανείς σχεδόν παντού, στα διάφορα βιβλία μουσικής, στα ωδεία ή μουσικά σχολεία. Είναι ένας ορισμός που έχει γίνει αποδεκτός από όλους τους μουσικούς και ειδικούς της τέχνης. Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι: Μπορεί ο παραπάνω ορισμός να αποδώσει πλήρως την έννοια της μουσικής; Μήπως η μουσική δεν είναι μόνο ο κατάλληλος συνδυασμός των ήχων αλλά και κάτι παραπάνω;
Σε αυτό το σημείο έρχονται οι ιδεαλιστές, οι οποίοι προσδίδουν στην μουσική χαρακτηριστικά και έννοιες όπως: Θεία αποκάλυψη, γλώσσα της ψυχής, δώρο των Μουσών, τέχνη της λύτρωσης, αρμονία του σύμπαντος, τέχνη που ερμηνεύει τα ανερμήνευτα, ουράνια τέχνη και όχι μόνο! Σε αυτή την σχολή του ιδεαλισμού άνηκε σχεδόν εξ’ολοκλήρου ο Αρχαίος Ελληνικός κόσμος που ταύτιζε την μουσική με κάτι που είχε ουράνια προέλευση.
Είναι γνωστό πως ο Πυθαγόρας με τις μελέτες του επάνω στο «μονόχορδο», θεμελίωσε ολόκληρο το μουσικό σύστημα των διαστημάτων της δυτικής μουσικής. Για παράδειγμα ,τον λόγο διαστήματος 1/1 ο Πυθαγόρας ονόμαζε ομοφωνία και είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που ορίζουμε σήμερα ως ταυτοφωνία(τα διαστήματα του Πυθαγορείου συστήματος θα τα μελετήσουμε εν καιρώ γιατί έχουν εξαιρετική σημασία).
Ο Πλάτωνας θεωρούσε την μουσική ως την καλλίτερη μορφή παιδείας, η οποία μπορούσε να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αρετή. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο, πως και στην σύγχρονη εποχή σε παγκόσμιο επίπεδο για να οριστεί η τέχνη αυτή χρησιμοποιείται η Ελληνική λέξη μουσική ,τιμής ένεκεν των Μουσών, των νυμφών της Ελληνικής μυθολογίας που θεωρούνταν προστάτιδες κάθε πνευματικού έργου.
Εν κατακλείδι, ο ορισμός της μουσικής είναι καθαρά βιωματικός, μια ανεξάντλητη δημιουργική δύναμη που υπήρχε στο παρελθόν, υπάρχει στο παρόν και μας ταξιδεύει σε ονειρικούς λειμώνες. Ο κάθε άνθρωπος-δημιουργός-καλλιτέχνης ,ανάλογα με την εσωτερική του δίψα για δημιουργία και την αποκάλυψη του εύμορφου και ωραίου, έχει την δυνατότητα να δώσει τον προσωπικό του ορισμό στην μουσική.
Φτάνοντας στο τέλος αυτής της πρώτης επαφής μας με την θεωρία της μουσικής, να συμπληρώσουμε πως η μουσική σε γενικές γραμμές διακρίνεται σε οργανική και φωνητική. Οργανική είναι η μουσική που παράγεται από όλους τους τύπους των μουσικών οργάνων, φωνητική είναι εκείνη που παράγεται από την ανθρώπινη φωνή(ίσως το σημαντικότερο μουσικό όργανο). Βασικά στοιχεία της μουσικής είναι η μελωδία, η αρμονία και ο ρυθμός, αλλά για αυτά θα μιλήσουμε σε επόμενο μας μάθημα.
Εσείς μπορείτε να δώσετε έναν ορισμό στην μουσική;
Να είστε όλες και όλοι καλά, τα λέμε σύντομα!
