Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2012

Βερνίκια-Βαφές, Varnishes-Dyes 1.

Καλημέρα σας,

   Μιας και η παρουσίαση της κατασκευής του μπαγλαμά πλησιάζει στην περάτωση της, στην σημερινή ανάρτηση θα ασχοληθούμε με το κεφάλαιο των υλικών φινιρίσματος ,ειδικά για τα υλικά εκείνα που χρησιμοποιούμε στα χορδόφωνα μουσικά όργανα. Επειδή το θέμα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον θα έχει και συνέχεια, ας ξεκινήσουμε λοιπόν με κάποια βασικά στοιχεία:
   Αυτά που θα  ακολουθήσουν, θα γίνει προσπάθεια, όσο είναι αυτό δυνατόν, να κλίνουν προς τις μεθόδους επεξεργασίας που είναι σχετικές με τα έγχορδα μουσικά όργανα, γιατί δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός πως το λουστράρισμα είναι μια εντελώς ξεχωριστή και αυτοτελής τέχνη, που βρίσκει εφαρμογή και σε πάρα πολλά άλλα αντικείμενα,(έπιπλα, ξύλινες κλίμακες, ξυλόγλυπτα, διάφορες ξύλινες κατασκευές, έργα τέχνης, ξύλινες θύρες και παράθυρα) και λοιπές κατασκευές.
   Από οργανοποιούς με τους οποίους έχω συζητήσει σχετικά με το θέμα των βερνικιών, η συντριπτική πλειοψηφία θεωρεί πως τα καλύτερα βερνίκια για τα μουσικά όργανα είναι εκείνα που παρασκευάζονται από φυσικά υλικά, διάφορες φυσικές ρητίνες ως επί το πλείστον. Το τι όμως εφαρμόζεται στην πράξη είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα. Κάθε οργανοποιός ,σύμφωνα με τις προσωπικές του προτιμήσεις, διαλέγει και ακολουθεί μία ή περισσότερες μεθόδους εργασίας, τόσο με φυσικά όσο και συνθετικά υλικά. Το ποιο βερνίκι τελικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι θέμα προσωπικού γούστου, πάντως να έχουμε υπ όψη μας πως για τα μουσικά όργανα δεν κάνουν όλα τα βερνίκια,(τα βερνίκια επηρεάζουν άμεσα την ακουστική του οργάνου και έχουν γίνει και πειράματα επ’ αυτού).
   Σε γενικές γραμμές στην οργανοποιία ,έχουν χρησιμοποιηθεί και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται τα παρακάτω είδη βερνικιού. Δείτε έναν γρήγορο οδηγό βερνικιών γενικής κατεύθυνσης σχετικά με το φινίρισμα μουσικών οργάνων. Τον τιτλοφορώ ως «Γρήγορο οδηγό βερνικιών γενικής κατεύθυνσης» γιατί στην συνέχεια αυτού του θέματος θα έχουμε ελπίζω το χρόνο να συζητήσουμε διεξοδικότερα και αναλυτικότερα.

ΓΡΗΓΟΡΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΒΕΡΝΙΚΙΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

·         Γομαλάκα με μπάλα: Νομίζω πως δεν υπάρχει ούτε ένας οργανοποιός ερασιτέχνης ή επαγγελματίας που να μην έχει χρησιμοποιήσει αυτήν την  μέθοδο. Το λουστράρισμα με γομαλάκα και μπάλα ,έχει χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν, για το λουστράρισμα επίπλων και φυσικά αποτελεί μια από τις πιο παραδοσιακές μεθόδους φινιρίσματος εγχόρδων. Υπάρχουν οργανοποιοί που χρησιμοποιούν αυτήν και μόνο την μέθοδο για όλες τους τις κατασκευές, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Η μέθοδος αυτή είναι γνωστή και με τον όρο French Polish.

·         Βερνίκια πολυουρεθάνης: Μπορούν ανάλογα με τον τύπο να περαστούν με πιστόλι ραντισμού ή πινέλο. Στην οργανοποιία χρησιμοποιούνται περισσότερο των δύο συστατικών. Είναι βερνίκια μεγάλης αντοχής και χρειάζονται λιγότερα χέρια για να φανούν τα αποτελέσματα της δουλειάς μας, έχουν όμως ένα μειονέκτημα, μετά την πλήρη ξήρανση τους δεν προσφέρονται για αυτό που λέμε διόρθωση(touch up). Είναι δε και πολύ δύσκολη η αφαίρεση του βερνικιού, ωστόσο  χρησιμοποιούνται κυρίως στα μπουζούκια.


·         Βερνίκια νίτρου ή βερνίκια βαμβακοπυρίτη: Τα βερνίκια αυτά,(Nitro-cellulose), χρησιμοποιήθηκαν πάρα πολύ στο λουστράρισμα επίπλων για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, από το 1930 έως το 1960 περίπου. Στην οργανοποιία ,αποτέλεσε το αγαπημένο βερνίκι βιοτεχνιών και αργότερα βιομηχανιών κολοσσών όπως Gibson,Martin και άλλων ,με πολύ μεγάλη επιτυχία.  Το βερνίκι νίτρου περνιέται με πιστόλι ραντισμού αλλά και με πινέλο, στεγνώνει  γρήγορα και χρειάζεται περισσότερες και λεπτότερες στρώσεις για ένα καλό αποτέλεσμα. Μπορεί να δεχθεί touch up εύκολα. Ένα μειονέκτημα του είναι η εξαιρετική ευφλεκτότητα του, γιαυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή να μην γίνεται η επεξεργασία του κοντά σε εύφλεκτες πηγές.


·         Βερνίκια λαδιού και οινοπνεύματος: Είναι οι παραδοσιακοί τύποι βερνικιών κυρίως για την οικογένεια του βιολιού. Τα βερνίκια οινοπνεύματος ,στεγνώνουν  γρήγορα, αλλά τα βερνίκια λαδιού πολύ πιο αργά και χρειάζονται αρκετή πείρα για τον σωστό χειρισμό και εφαρμογή τους.


·         Ακρυλικά βερνίκια: Αρκετοί κατασκευαστές κιθάρας ,χρησιμοποιούν ακρυλικά βερνίκια και όπως πληροφορήθηκα πρόσφατα οι Ιάπωνες δείχνουν μια ιδιαίτερη προτίμηση σε αυτά.  

   Φυσικά υπάρχουν και εναλλακτικές μέθοδοι με διάφορα υλικά-(λάδια,κεριά) και διάφοροι τρόποι επεξεργασίας,(στιλβώσεις, αποστιλβώσεις-ματ επεξεργασία, στιλβώσεις με ύφασμα κ.λπ.).
Τα λέμε σύντομα,καλή εβδομάδα σε όλους!

14 σχόλια:

  1. Γεια σας και συγχαρητήρια για το ιστολόγιο σας. Ήθελα να ρωτήσω αν μπορείτε να μας δώσετε μια αναλογία γομαλάκας και οινοπνεύματος για παραγωγή βερνικιού,ευχαριστώ και πάλι συγχαρητήρια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γιώργο έγραψες πάλι !!!!!! Σύντομα θα χρειαστώ τις πολύτιμες συμβουλές σου. Προσανατολίζομαι σε λουστράρισμα με λούστρο μπάλας νίτρου (Clou).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Φίλε ανώνυμε 05:44am ,μια καλή αναλογία είναι 300 έως 400gr γομαλάκα σε 1λίτρο οινόπνευμα. Υπάρχουν βέβαια και άλλες πολλές αναλογίες και διάφορες συνταγές, μαζί με άλλες φυσικές ρητίνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε Βαγγέλη στην διάθεση σου! Να είσαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. θερμά συγχαρητήρια...εξαιρετική η δουλειά σου τόσο στην κατασκευή όσο και στην παρουσίαση...ιστολόγια σαν αυτό ειναι πραγματικά σπάνια...
    κάνεις πράξη την ανεκτίμητη αξία της μεταβίβασης της γνώσης...
    συνέχισε την καλή δουλειά..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. καλησπερα σας, εχω μια κιθαρα ηλεκτρικη στην οποια θελω να αποδωσω το φυσικο χρωμα του ξυλου. αυτη τη στιγμη ειναι βαμμενη εργοστασιακα σε sunburst χρωμα-τεχνοτροπια.αποτι εχω διαβασει πολλες μεθοδους στην αφαιρεση χρωματος-βερνικιων στρωσεων κλπ, το μετα με ανησυχει.μολις λοιπον φανει το ξυλο τι κανουμε??? ευχαριστω πολυ Γερασιμος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Φίλε Γεράσιμε καλησπέρα, ρίξε μια ματιά εδώ, υπάρχουν πολλές μέθοδοι που μπορεις να δοκιμάσεις. http://www.luthier.gr/index.php?topic=310.0
    Είναι το φόρουμ luthier.gr
    Σε χαιρετώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλησπέρα
    Υπάρχει κάπου στα Ελληνικά ενας πλήρης οδηγός για παρασκευή γόμα λάκας και στην συνέχεια λουστραρισμα οργάνου βήμα προς βήμα;
    Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Φίλε μου υπάρχουν πολλά βιβλία και εγχειρίδια για την τεχνική αλλά μόνο σε ξενόγλωσσες εκδόσεις, θα κάνω μια έρευνα και αν βρω κάτι στα ελληνικά θα σε ενημερώσω εδώ,να είσαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ευχαριστω και περιμένω γιατι κι εγω μονο σκόρπια πράγματα εχω δει στα Ελληνικα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Καλησπέρα, δεν υπάρχει κάποιος που μπορεί να αναλάβει το λούστρο μιας κιθάρας; την έχω περάσει με γυαλόχαρτο μέχρι 220
    Ευχαριστώ εκ των προτέρων!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Αφήστε τα σχόλια σας,τις απόψεις σας,τις παρατηρήσεις σας, ακόμη και ενδεχόμενες απορίες ή ερωτήσεις σας,είναι χαρά μου να σας απαντήσω!Απαντώ πάντα σε κάθε νέα μου ανάρτηση!